Prokrastynacja lub zwlekanie to termin w psychologii, który mówi o tendencji do ciągłego odwlekania wykonania pewnych czynności. Osoby zwane prokrastynatorami, mimo chęci nie mogą przemóc się, aby zabrać się za działanie.

Często kończy się to irracjonalnym i permanentnym odkładaniem spraw na później albo wręcz z całkowitym zrezygnowaniem z danego działania. Zwykle towarzyszy temu dyskomfort psychiczny i wiele negatywnych emocji.

Doktor psychologii Joseph Ferrari z Uniwersytetu DePaul w Chicago dzieli „odwlekaczy” na 3 grupy. Pierwszym krokiem do poradzenia sobie z własną prokrastynacją może być odkrycie, do której z tych grup należysz i skorzystanie z dopasowanej do niej metody przeciwdziałania tej przypadłości.

1. Poszukiwacz emocji – prokrastynator last-minute

Mówi o sobie, że najlepiej pracuje pod presją, najczęściej czasu i nieprzekraczalnych terminów. Zwykle jest to oszukiwaniem samego siebie, bo tak naprawdę chodzi mu o adrenalinę i emocje.

Co radzi dr Ferrari – podziel zadania na mniejsze części, z krótszymi terminami, skończ je w określonym czasie i każdy drobny świętuj, np. kup prezenty przed grudniem i daj sobie z tego powodu nagrodę. Poczujesz się zdecydowanie lepiej.

2. Unikacz – prokrastynator lękowy

Boi się podejmować decyzje dotyczące jego życia. W ten sposób unika bycia osądzanym i to zarówno w przypadku porażki, jak i sukcesu.

Co radzi dr Ferrari – prowadź dziennik, w którym będziesz codziennie zapisywał swoje irracjonalne myśli i przekonania, które nie pozwalają ci na podjęcie decyzji. Następnie każdą z nich po kolei kwestionuj – co najgorszego mogłoby się wydarzyć, jeśli podejmiesz to działanie? Oprócz tego praktykuj podejmowanie decyzji w prostych sprawach, później przejdź od bardziej złożonych. Zobaczysz, że z czasem stanie się to dla Ciebie znacznie prostsze.

3. Niezdecydowany – prokrastynator decyzyjny

To najczęściej osoba o naturze perfekcjonisty. Boi się oceny tego, co robi, dlatego często nie kończy zadania. Boi się zarówno negatywnej oceny, jak i pozytywnej.

Co radzi dr Ferrari – bądź świadomy tego, że za dążenie do perfekcjonizmu nikt ci nie da dodatkowych punktów, a tylko stracisz czas. Podczas wykonywania zadań miej w głowie końcowy obraz całości, nie skupiaj się na detalach, skup się na głównym celu, ustalaj priorytety i idź dalej. Podejmuj czasami ryzyko, a z pomyłek wyciągaj wnioski. Nie wszystko musi być idealne.

Samo uświadomienie sobie, do której z wymienionych grup należysz nie sprawi, że prokrastynacja przestanie być dla Ciebie problemem. Może być to jednak pierwszy krok w kierunku pozbycia się oporu przed działaniem, do którego bardzo Cię zachęcam. Jeśli jesteś zainteresowany/a tą tematyką, możesz zerknąć także na ten artykuł: Opór przed działaniem (poznajswojamoc.pl)

Daj znać w komentarzu, którym typem odlekacza jesteś i czy uważasz podane wskazówki za pomocne!